آموزش امنیت و شبکه های کامپیوتری – بررسی مفاهیم اولیه + معرفی منابع یادگیری

امروزه امنیت شبکه در حوزه سایبری از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. از آنجاکه دو مفهوم امنیت و شبکه به یکدیگر پیوند خورده‌اند، کسانی که می‌خواهند در این زمینه فعالیت کنند باید هر دو حوزه را به خوبی بیاموزند و به این دو مسلط شوند و همچنین باید انواع آموزش امنیت و شبکه را نیز پشت سر بگذارند. اما چگونه؟ در ادامه پاسخ این سوالات را بررسی می‌کنیم. پس برای آموزش کلی با مفاهیم و حوزه کاری شبکه و امنیت ادامه مطلب را از دست ندهید.

چگونه به آموزش امنیت و شبکه مسلط شویم؟

قبل از شروع به توضیح مفاهیم اساسی این مطلب بهتر است به سوالی که در بخش مقدمه مطرح شد پاسخ دهیم. این که چگونه به دو حوزه شبکه و امنیت مسلط شویم؟ بدون شک پاسخ این است که باید شروع به یادگیری دروس این حوزه کنیم. برای آموزش این دروس منابع بسیاری وجود دارند. از انواع کتاب‌ها و جزوه‌ها تا فیلم‌های آموزشی و کلاس‌های حضوری و آنلاین. در میان همه این منابع، فرادرس را می‌توان منبعی جامع و کامل دانست که مجموعه آموزش امنیت شبکه را در اختیار شما قرار می‌دهد. علاوه بر این آموزش تخصصی، شما می‌توانید آموزش دیگر دروس دانشگاهی را به‌صورت آنلاین از این منبع غنی دریافت کنید:

شبکه چیست؟

اولین موردی که در این مطلب مورد بررسی قرار می‌دهیم، مفهوم واژه شبکه و امنیت است. بهتر است که در ابتدا مفهوم شبکه را بشناسید و در ادامه با مفهوم امنیت سایبری آشنا شوید. چرا که برای ورود به این حوزه باید اصول و مبانی اولیه این علوم را بدانید.

شبکه یا نتورک (Network) به مجموعه‌ای سیستم‌های کامپیوتری گفته می‌شود که با یکدیگر در ارتباط هستند و داده‌های خود با یکدیگر به اشتراک می‌گذارند. جالب است بدانید که این اجزای یک شبکه حتماً لازم نیست که کامپیوترهای شخصی باشند! بلکه هر سیستم هوشمندی می‌تواند در این مجموعه قرار بگیرد. وقتی شما تلفن همراهتان را به لپ تاپتان وصل می‌کنید، در واقع یک شبکه ایجاد کرده‌اید.شبکه‌ها می‌توانند در اندازه‌های بسیار کوچک تا ابعاد بسیار بزرگ باشند که هرکدام از آن‌ها نام تخصصی دارند. شما می‌توانید با یادگیری آموزش شبکه درباره این موارد اطلاعات کامل‌تری به دست بیاورید.

امروزه شبکه‌ها تأثیر بسیار زیادی برروی زندگی انسان‌ها گذاشته‌اند و زندگی بدون استفاده از شبکه‌ها غیرممکن است. قبل از اینکه بخواهید ساز مخالفت بزنید، باید بدانید که اینترنتی که به صورت روزانه از آن استفاده می‌کنیم شبکه‌ای بزرگ متشکل از سیستم‌های مختلف در سراسر جهان است.

حل مشکل شبکه با مفهوم امنیت!

با اینکه شبکه‌ها مزایای زیادی را برای ما به ارمغان می‌آورند، ولی یک مشکل بسیار بزرگ دارند: آن‌ها به اندازه کافی امن نیستد. زمانی که شما به صورت حضوری با افراد مختلف گفت و گو می‌کنید، چهره آن‌ها را می‌بینید و هویت آن‌ها برای شما آشکار می‌شود. ولی در شبکه‌ها این گونه نیست و هرکسی می‌تواند برای خود هویت غیرواقعی درست کند و یا هویتی جعلی در راستای اهدافی سودجویانه در شبکه‌ها فعالیت کند. این باعث پایین آمدن سطح امنیت در شبکه‌ها می‌شود. به همین دلیل سودجویان دنیای سایبری یا هکرها می‌توانند به راحتی اطلاعات افراد را به دزند و از آن‌ها سو استفاده کنند.

درست همینجاست که مفهوم امنیت شبکه وارد عمل می‌شود. امنیت باعث می‌شود که هکرها دیگر نتوانند در شبکه‌ها به صورت آزادانه فعالیت کنند و به راحتی اطلاعات افراد را به دزند. امنیت افراد را وادار می‌کند که اطلاعات کلیدی خود را در شبکه‌های معبتر ثبت کنند. تمامی پسوردهایی که در فضای اینترنت از آن‌ها استفاده می‌کنیم را مدیون سیستم امنیت شبکه هستیم.

چگونه می توانیم امنیت در شبکه را تضمین کنیم؟

ما باید در همه جای شبکه (حتی داخل شبکه) از پسوردهای قوی و پیچیده استفاده کنیم. این پسوردها نباید ساده، پیش‌فرض و به راحتی قابل حدس زدن باشند. این گام ساده می تواند راه درازی را در جهت ایمن سازی شبکه های کامپیوتری شما انجام دهد. امنیت شبکه شامل پیاده‌سازی تکنیک‌های مختلف سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لازم برای محافظت از معماری شبکه است. با داشتن امنیت شبکه مناسب، می توانید تهدیدات در حال ظهور را قبل از نفوذ به شبکه و به خطر افتادن داده‌های خود شناسایی کنید.

انواع امنیت کامپیوتری

امنیت به دو دسته کلی تقسیم می‌شود: امنیت سخت افزاری و امنیت نرم افزاری. این دو دسته با یکدیگر ارتباط تنگاتنگ دارند و هیچکدام بدون دیگری معنا ندارند.

• امنیت سخت افزاری: به شیوه‌ای از امنیت گفته می‌شود که در آن استفاده از صحیح از سخت افزارهای مناسب در شبکه ملاک است. در این حوزه فرد متخصص باید بداند که چه قطعاتی باعث افزایش امنیت می‌شود و چه قطعاتی آن را کاهش می‌دهد. سپس با توجه به تجریه و آموزش‌های خود بهترین سخت افزار را انتخاب نماید.
• بخش نرم افزاری امنیت: به بخشی گفته می‌شود در آن باید با استفاده از زبان‌های برنامه نویسی و سیستم عامل‌های مخصوصی از دسترسی غیر مجاز افراد بیگارنه و سودجو به شبکه جلوگیری شود.

در نتیجه شبکه بدون امنیت بلااستفاده می‌شود و امنیت بدون شبکه نیز معنی ندارد. به همین منظور باید شما باید هردو را به خوبی یاد بگیرید. زیرشاخه‌های امنیت شبکه (Network Security) نرم افزاری و سخت افزاری به شرح زیرند:

• امنیت اپلیکیشن (Application Security)
• امنیت شبکه (Network Security)
• امنیت اطلاعات (Information Security)
• امنیت سیستم کاربر نهایی (Endpoint Security)
• امنیت اینترنت (Internet Security)

اکنون که می‍دانیم امنیت شبکه چیست، بیایید نگاهی به دو دسته اصلی حملات شبکه بیندازیم.

حمله امنیتی شبکه چیست؟

حمله شبکه را می توان هر روش، فرآیند یا وسیله‌ای دانست که برای به خطر انداختن امنیت شبکه استفاده می‌شود. امنیت شبکه به معنای فرآیند جلوگیری از حملات شبکه در یک زیرساخت شبکه معین است؛ اما تشخیص اینکه حمله شبکه یک حمله سایبری فعال، یک حمله غیرفعال یا ترکیبی از این دو است، بستگی به تکنیک‌ها و روش‌هایی دارد که مهاجمان برای حمله به کار می‌برند. بیایید یک مثال ساده حمله شبکه را برای درک تفاوت بین حمله فعال و غیرفعال در نظر بگیریم.

۱. حملات فعال در شبکه

حمله فعال یک سوء استفاده از شبکه است که مهاجم در آن سعی می‌کند تغییراتی در داده‌های مورد نظر یا داده‌هایی که در مسیر رسیدن به هدف قرار دارند، ایجاد کند.
حملات شبکه فعال اغلب حملات تهاجمی و آشکار هستند که قربانیان بلافاصله از وقوع آنها آگاه می‌شوند. حملات فعال ماهیت بسیار مخربی دارند، اغلب کاربران را قفل می‌کنند، حافظه یا فایل‌ها را از بین می‌برند یا به زور به یک سیستم یا شبکه هدف دسترسی پیدا می‌کنند.

۲. حملات غیر فعال در شبکه

حمله غیرفعال یک حمله شبکه‌ای است که یک سیستم در آن نظارت می‌شود و گاهی اوقات برای پورت‌های باز و آسیب پذیری‌ها اسکن می‌شود، اما بر منابع سیستم تأثیر نمی‌گذارد. بنابراین هدف از حمله غیرفعال به شبکه، دسترسی به سیستم یا شبکه کامپیوتری و جمع آوری داده‌ها بدون شناسایی شدن است.

آسیب پذیری های رایج امنیت شبکه

برای پیاده‌سازی و حفظ ایمنی شبکه‌های کامپیوتری، مهم است که آسیب‌پذیری‌ها، تهدیدات و مسائل رایجی که امروزه متخصصان IT با آن‌ها مواجه هستند را درک کنیم. در حالی که برخی از آنها را می‌توان نسبتاً به آسانی برطرف کرد، برخی دیگر به راه‌حل‌های پیچیده‌تری نیاز دارند. تقریباً همه شبکه های کامپیوتری دارای آسیب پذیری‌هایی هستند که آنها را در معرض حملات خارجی قرار می‌دهد. موارد زیر برخی از رایج‌ترین آسیب پذیری‌های شبکه هستند:

• سخت افزار یا نرم افزاری که به درستی نصب نشده است.
• سیستم عامل یا firmwareای که به روز رسانی نشده است.
• استفاده نادرست از سخت افزار یا نرم افزار
• امنیت فیزیکی ضعیف
• رمزهای عبور ناامن
• اشکالات طراحی در سیستم عامل دستگاه یا شبکه

آموزش شبکه های کامپیوتری را از کجا شروع کنیم؟

اولین قدمی که باید برای شروع مسیر یادگیری بردارید این است که مشخص کنید می‌خواهید با کدامیک از سیستم‌های مشهور شبکه کار کنید. سیسکو و نتورک + مهم‌ترین زمینه‌های فعالیت شبکه کاران هستند. بعد از اینکه تصمیم خود را گرفتید، باید به سراغ آموزش‌های شبکه های کامپیوتری بروید. با توجه به اینکه کدامیک را انتخاب کردید، مجموعه آموزشی متفاوتی خواهید داشت. برای مثال کسانی که می‌خواهند در زمینه نتورک+ فعالیت کنند، باید دوره‌های نتورک پلاس را بگذرانند و کسانی که علاقه مند به شبکه‌های سیسکو هستند باید آموزش سیسکو CCNA را به عنوان مهم‌ترین دوره آموزشی شبکه پشت سر بگذارند. برای دسترسی به تمام این آموزش‌ها می‌توانید از مجموعه آموزش‌های فرادرس در حوزه شبکه های کامپی.تری استفاده کیند:

زمانی که در زمینه شبکه معلومات کافی را به دست آوردید، باید با روش‌های امنیت نیز آشنا شوید. دقت داشته باشید کسانی که در زمینه شبکه‌های کامپیوتری فعالیت می‌کنند، نیازی خاصی به یادگیری روش‌های نفوذ ندارند و کافی است به‌طور کلی با روش‌های نفوذ آشنایی داشته باشند. به این جهت مجموعه آموزش امنیت و شبکه که شامل روش‌های جلوگیری از نفوذ است، می‌تواند برای علاقه مندان به حوزه بسیار مناسب واقع شود.

آموزش امنیت شبکه را از کجا شروع کنیم؟

دقت داشته باشید که راهی که باید برای یادگیری امنیت بیاموزید، دقیقاً برخلاف راه آموزش شبکه است. در این حوزه ابتدا باید با مفهوم امنیت آشنا شوید. زمانی که این موضوع را به خوبی یاد گرفتید، باید روش‌های از بین بردن امنیت را بیاموزید! زمینه دوم نفوذ نام دارد که در ایران بیشتر با نام هک شناخته می‌شود. در این حوزه باید با انواع روش‌های هک آشنا شوید و دوره‌های آموزشی هک را بگذرانید. زمانی که در زمینه نفوذ و امنیت مسلط شدید و به اندازه کافی تمامی مباحث این دو زمینه را یاد گرفتید، وقت آن می‌رسد که با مفاهیم شبکه نیز آشنا شوید. دقت داشته باشید که معلومات شما از شبکه باید به قدری باشد که بدانید روش‌های نرم افزازی هک و امنیت خود را چگونه برروی شبکه‌ها پیاده کنید.

دقت داشته باشید که زمانی که این حوزه را به خوبی آموختید، می‌توانید در ۳ رشته زیر فعالیت کنید:

• اول می‌توانید به صورت هکر کلاه سفید فعالیت کنید و شبکه‌های دیگر را، با دستور کارفرما و به صورت قانونی، هک نمایید و اطلاعات آن‌ها را به‌دست بیاورید.
• دومین زمینه فعالیت نیز تأمین امنیت شبکه‌ها است. در این روش باید مشکلات شبکه را برطرف کنید.
• زمینه سوم هکرهایی هستند که با هک کردن شبکه موردنظر مشکلات آن‌ها را به مسئول امنیت شبکه گزارش می‌دهند.

اگر می‌خواهید بدانید که با آموزش امنیت و شبکه، چه آینده شغلی در انتظارتان خواهد بود، ادامه مطلب را از دست ندهید.

بازار کار مشاغل حوزه امنیت و شبکه

از آنجا که بازار کار کسانی که در زمینه شبکه کار می‌کنند با بازار کار کسانی که در زمینه امنیت کار می‌کنند، متفاوت است از همین رو هرکدام از آن‌ها را به صورت جداگانه مورد بررسی قرار می‌دهیم.

کسانی که شبکه کار می‌کنند، بازارکار بهتری نسبت به کسانی دارند که در زمینه امنیت کار می‌کنند. چرا که بازارکار شبکه کاران هنوز اشباع نشده است و افراد کمی در این زمینه فعالیت می‌کنند. اما از طرفی یادگیری علوم شبکه‌های کامپیوتری نسبت به امنیت سخت‌تر است. اما چرا؟ این سختی دو دلیل دارد:

• اول اینکه شبکه‌ها بیشتر سخت افزاری هستند و به صورت کلی برای کسانی که زیاد به سخت افزارها علاقه ندارند، کمی گیج کننده خواهد بود.
• مورد دوم هم این است که کسانی که می‌خواهند شبکه کار کنند باید علوم بیشتری را نسب به کسانی که می‌خواهند در زمینه امنیت فعالیت کنند، بیاموزند.

از آن طرف کسانی که می‌خواهند در زمینه امنیت فعالیت نمایند :

• مطالب سخت افزاری کمتری را آموزش خواهند دید
• می‌توانند به‌صورت دورکاری فعالیت کنند
• بیشتر آن‌ها با سیتسم عامل و نرم افزارهاست و به اصطاتح فنی نیستند
• بازارکار این رشته نسبت به شبکه اشباع شده است و افراد زیادی در این زمینه فعالیت می‌کنند
• درآمد یک متخصص این حوزه را می‌توان از درآمد یک متخصص شبکه کمتر دانست
• همچنین پیش بینی می‌شود که در آینده کامپیوترهایی تولید شوند که به صورت خودکار فرایند نفوذ را انجام دهند. این موضوع سبب عدم کارایی نیروی انسانی در این حوزه می‌شود.

از کجا آموزش امنیت و شبکه را دریافت کنیم؟

از آنجا که آموزش نفوذ و امنیت، باعث به وجود آمدن دردسرهای نسبتاً زیادی می‌شود، وبسایت های زیادی وجود ندارند که آموزش‌های این حوزه را در اختیار علاقه مندان این رشته قرار دهند. اما یکی از بهترین منابع آموزشی که به شما مجموعه آموزش امنیت شبکه و آموزش شبکه‌های کامپیوتری را ارائه می‌دهد، فرادرس است. شما می‌توانید با استفاده از آموزش‌های حرفه‌ای سایت فرادرس معلومات خود را در زمینه شبکه و امنیت شبکه بالا ببرید. همچنین اگر دانشجو هستید و می‌خواهید که در کنار یادگیری مطالب کاربردی و آموزشی، آموزش دروس دانشگاهی خود را به صورت آنلاین فرا بگیرید می‌توانید از این منبع جامع استفاده کنید. همچنین پیشنهاد می‌کنیم که برای بالا بردن معلومات عمومی خود در حوزه امنیت و شبکه، از آموزش مقدماتی روش‌های هک در فرادرس دیدن کنید: