دو شرکت بزرگ در زمینه تولید تراشه، ASML و TSMC، اعلام کردند راه‌هایی برای غیرفعال کردن از راه دور پیشرفته‌ترین ماشین‌های تراشه‌سازی در صورت حمله چین به تایوان دارند. این اقدام به منظور جلوگیری از دسترسی چین به این فناوری حیاتی و کنترل زنجیره تامین جهانی تراشه انجام می‌شود.
TSMC بزرگترین تولیدکننده تراشه‌های پیشرفته در جهان است و حدود ۹۰ درصد از این نوع تراشه‌ها را در خاک تایوان تولید می‌کند. ASML نیز تنها شرکت در جهان است که ماشین‌های لیتوگرافی EUV را تولید می‌کند که برای ساخت ریزترین ترانزیستورها ضروری هستند.
مقامات آمریکایی نگرانند که چین در صورت تصرف تایوان به این فناوری دسترسی پیدا کند و از آن برای پیشرفت خود استفاده کند. به همین دلیل، ایالات متحده و هلند تحریم‌هایی را برای صادرات این فناوری به چین اعمال کرده‌اند.
با این حال، TSMC می‌گوید که حتی اگر چین به تجهیزات EUV دسترسی فیزیکی پیدا کند، باز هم نمی‌تواند به سرعت آنها را کپی کند. زیرا این ماشین‌ها به شدت پیچیده هستند و به دانش تخصصی و قطعات یدکی که فقط ASML به آنها دسترسی دارد نیاز دارند.
علاوه بر این، TSMC می‌گوید که در صورت حمله چین، ماشین‌های خود را به صورت ریموت غیرفعال می‌کند تا از افتادن آنها به دست چین جلوگیری کند.
این سناریو پیامدهای خطرناکی برای صنعت تراشه سازی و فناوری اطلاعات دارد که می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- فلج شدن صنعت تراشه‌سازی در سطح جهان
- کمبود شدید گوشی‌های هوشمند، رایانه‌ها و سایر لوازم الکترونیکی
- افزایش شدید قیمت‌ها
- آسیب شدید به اقتصاد جهانی
TSMC و ASML برای بدترین سناریو آماده شده‌اند
این سناریو پیچیده و نگران‌کننده است و پیامدهای آن می‌تواند برای اقتصاد جهانی ویرانگر باشد. اما مهم است که توجه داشته باشیم که این فقط یک سناریو احتمالی است و هنوز مشخص نیست که آیا چین واقعاً به تایوان حمله خواهد کرد یا خیر.
با این حال، اقدامات ASML و TSMC نشان می‌دهد که آنها در حال آماده شدن برای بدترین حالت هستند و این موضوع نشان‌دهنده شکنندگی زنجیره تامین جهانی تراشه و خطرات ژئوپلیتیکی مرتبط با آن است.
چرا چین و تایوان اختلاف دارند؟
ریشه‌های اختلاف میان چین و تایوان به جنگ داخلی چین در سال ۱۹۴۹ باز می‌گردد. در آن زمان، حزب کمونیست به رهبری مائو قدرت را در سرزمین اصلی چین به دست گرفتند، در حالی که تشکل کومینتانگ به رهبری چیانگ کای‌شک به جزیره تایوان عقب‌نشینی کردند. از آن زمان، دو طرف بر سر اینکه کدام یک حکومت مشروع چین است، اختلاف دارند.
چین تایوان را استان سرکش می‌داند و خواهان اتحاد مجدد به صورت مسالمت‌آمیز است. با این حال، تایوان خود را به عنوان یک کشور مستقل با نام جمهوری چین می‌خواند و از به رسمیت شناخته شدن توسط چین به عنوان یک استان خودداری می‌کند.
در طول دهه‌ها، تنش‌ها بین دو طرف فراز و نشیب داشته است. حتی در سال ۱۹۹۶، چین موشک‌هایی را به سمت تنگه تایوان شلیک کرد تا مانع از اولین انتخابات ریاست جمهوری در این جزیره شود. در سال‌های بعد، دو طرف تلاش کردند تا روابط خود را از طریق گفتگو و مبادلات اقتصادی بهبود بخشند.
اما در سال‌های اخیر، تنش‌ها بین چین و تایوان مجدداً افزایش یافته است. چین فعالیت‌های نظامی خود را در اطراف تایوان افزایش داده است و اعلام کرده در صورت نیاز از زور برای الحاق مجدد این جزیره به کشورش استفاده می‌کند.
مسئله تایوان همچنین یک نقطه کانونی در روابط چین و ایالات متحده است. ایالات متحده به ظاهر از سیاست «چین واحد» پیروی می‌کند، به این معنی که فقط با یک دولت چین، که پایتخت آن پکن است، روابط رسمی دارد. اما همچنان به تایوان سلاح می‌فروشد و مدعی است تعهد خود به دفاع از این جزیره را حفظ می‌کند.
