رشد چشمگیر هوش مصنوعی (AI) منجر به افزایش بی‌سابقه‌ی هزینه‌های زیرساختی فناوری اطلاعات (IT) در سطح جهان خواهد شد. طبق گزارش اخیر شرکت مشاوره و تحقیقات «گارتنر» پیش‌بینی می‌شود که این رقم در سال ۲۰۲۴ به ۵/۲۶ تریلیون دلار برسد که ۷/۵ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۳ خواهد بود.
طبق این گزارش، بخش مراکز داده شاهد بیشترین افزایش هزینه خواهد بود. شرکت‌های بزرگ فناوری مانند مایکروسافت، آلفابت (گوگل)، متا و آمازون پیشگام این سرمایه‌گذاری‌ها هستند و به طور گسترده‌ای در زیرساخت‌های هوش مصنوعی مورد نیاز برای آموزش و اجرای فناوری‌های هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری می‌کنند.
با این حال، تحقیقات گارتنر تمایزی بین هزینه‌های مربوط به مرکز داده و هزینه‌های نرم‌افزاری مرتبط با هوش مصنوعی قائل می‌شود. در حالی که مراکز داده نمایانگر یک سرمایه‌گذاری واضح هستند، بخشی از مبالغ صرف شده نرم‌افزاری می‌تواند به عنوان یک هزینه بی‌بازگشت تلقی شود. این به این دلیل است که درآمد حاصل از ویژگی‌های مبتنی بر هوش مصنوعی مولد (Gen AI) ممکن است با ارائه دهندگان مدل‌های هوش مصنوعی به اشتراک گذاشته شود.
افزایش چشمگیر سرمایه‌گذاری در مراکز داده
گارتنر پیش‌بینی می‌کند که سرمایه‌گذاری در مراکز داده در سال ۲۰۲۴ به ۲۹۳/۰۹ میلیارد دلار برسد که افزایش قابل توجه ۲۴/۱ درصد نسبت به سال قبل را نشان می‌دهد. تحلیلگران این رشد را عمدتاً به رونق هوش مصنوعی مولد نسبت می‌دهند که به قدرت محاسباتی قابل توجهی نیاز دارد.
جان دیوید لاولاک، تحلیلگر گارتنر، تأکید می‌کند که هوش مصنوعی مولد تأثیر قابل توجهی بر نیاز به مراکز داده دارد. او می‌گوید: «تقاضای قدرت محاسباتی هوش مصنوعی مولد در حال حاضر در سراسر صنعت مرکز داده احساس می‌شود و سرمایه‌گذاری‌ها در مراکز داده این تقاضای رو به رشد را منعکس می‌کند.»
طبق گفته‌ی استراتژیست سهام شرکت سرمایه‌گذاری ویلیام بلر، سرمایه‌گذاری‌های قابل توجه در زیرساخت‌های هوش مصنوعی، از جمله مراکز داده و تجهیزات الکتریکی، عاملی برای رونق اقتصادی محسوب می‌شود.
آیا هزینه‌های نرم‌افزاری در هوش مصنوعی هم سرمایه‌گذاری است؟
انتظار می‌رود که پس از مراکز داده، هزینه‌های نرم‌افزاری، دومین بخش با رشد سریع باشد. با این حال، تحلیلگران گارتنر خاطرنشان می‌کنند که بخشی از این هزینه‌ها ممکن است بیشتر شبیه به یک مالیات باشد تا یک سرمایه‌گذاری.
لاولاک توضیح می‌دهد که تأثیر هوش مصنوعی مولد در سراسر صنعت فناوری احساس می‌شود، اما این موضوع به نفع همه نیست. او تأکید می‌کند که در حالی که برخی از افزایش هزینه‌های نرم‌افزاری به هوش مصنوعی مولد مرتبط است، برای شرکت‌های نرم‌افزاری، هوش مصنوعی مولد می‌تواند بیشتر شبیه به نوعی مالیات باشد چرا که بخشی از درآمد حاصل از فروش افزونه‌ها یا توکن‌های هوش مصنوعی مولد باید به شریک ارائه دهنده مدل هوش مصنوعی بازگردانده شود.
گارتنر پیش‌بینی می‌کند که کل هزینه‌های نرم‌افزاری IT در سال ۲۰۲۴ به نزدیک به ۱/۱ تریلیون دلار برسد که ۱۲/۶ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۲۳ را نشان می‌دهد.
